تاریخ آغازین فراماسونری در ایران: بر اساس اسناد منتشر نشده
فراماسونری - تاریخ / فراماسونری - ایران
فراماسون از لفظ فرانسوی فرانماسون گرفته شده و به معنی عضو انجمنهای سری و مشهور فراماسونی است؛ گروهی که بر اساس اخوت با یکدیگر متحد شدهاند. در زمان ناصرالدین شاه قاجار، میرزا ملکم خان دستگاه فراماسونی را در ایران برپا کرد و قصد او این بود که عدهای از مخالفین رژیم استبداد را به هم پیوسته و استفادة سیاسی از آن جمعیت بکند. مردم این انجمن پنهانی را «فراموشخانه» نامیدند، زیرا کسانی که عضویت آن را میپذیرفتند متعهد بودند که هرچه میبینند و میشنوند فراموش کنند. پس از میرزا ملکم نیز، شعبهای از فراماسون انگلیسی و فرانسوی در ایران تشکیل شد. مجلد چهارم از مجموعة «تاریخ آغازین فراماسونری در ایران» حاوی اسناد 41 پروندة لژ بیداری ایران از پروندة شمارة 81 تا 121 میباشد. پیش از گزارش اسناد موجود در هر پرونده، زندگینامة هریک از دارندگان پرونده ذکر شده است.