معرفی و نقد و تحلیل شروح مثنوی: شروح فارسی و موجود در ایران
در کتاب حاضر شروح مثنوی از آغاز تا اثر دکتر زرینکوب معرفی میشوند. همچنین برخی از برجسته ترین شروح نقد و تحلیل و امتیازات و ویژگیهای آنها بیان میگردد. بر این اساس نویسنده پس از پرداختن به آغازگران شرحنویسی بر "مثنوی معنوی" در ایران، شبهقارهی هند و آسیای صغیر و نیز کوششهای غربیان دربارهی مولانا، به انواع شروح اشاره میکند و در ادامه از بیست شرح منتخب و ارزشمند موجود نام میبرد و به اختصار آنها را معرفی میکند. در فصل دوم کتاب چهار شرح برجسته نقد و تحلیل میگردند. این شروح عبارتاند از: شرح جواهر الاسرار و زواهر الانوار، شرح فاتح الابیات، شرح نیکلسون، و شرح مثنوی شریف. نویسنده با مقایسهی این شروح میپندارد که شرح ابیات دشوار مثنوی عمدهترین روشی بوده که شارحان اتخاذ کردهاند. نویسنده در بخشی دیگر به ابعاد مختلفی چون عرفان، فلسفه و کلام، قرآن و حدیث و ادبیات که شارحان هریک بر دستهای از آنها تاکید داشتهاند، اشاره میکند. نویسنده از میان شروح، به شرح استاد فروزانفر امتیاز بیشتری میدهد، وی ضمن نقد و تحلیل شروح، میزان تاثیر و تاثر مشروح نمونه ازمنابع و شروح دیگر را بررسی میکند و چنین نتیجه میگیرد که تمام شروح نمونه به جز شرح خوارزمی از شرحهای قبل از خود کم و بیش استفاده کردهاند.