دیوان عایشه درانی
شعر فارسی - افغانستان - قرن 11ق. / شعر فارسی - شاعران افغانستان
"عایشه درانی" در سدهی یازدهم هجری قمری در خانوادهای منتسب به سلسلهی حاکم ـ درانی سدوزایی ـ دیده به جهان گشود. زندگانی او را میتوان به سه دوره تقسیم کرد: دوران کودکی و جوانی که به کسب دانش و آموختن آموزشهای اولیه در شعر و شاعری سپری شده است. دوران میانسالی و ازدواج و به دنیا آوردن فرزندان و دورهی سوم زندگانی او که دورهی نوحهسرایی بیپایان او در مرگ فرزندش است. وی از همهی شاعران ایرانی، بیش از همه از حافظ تاثیر پذیرفته و غزلهای فراوانی در وزن و قافیهی غزلیات حافظ یا با اندک تغییری در قوافی آنها سروده است. قصاید او نیز در حمد خداوند و منقبت ائمهی معصومین (ع)، و نقد اوضاع اجتماعی روزگار است. کتاب حاضر بر مبنای چاپ نخست دیوان "عایشه درانی" (که به امر امیر عبدالرحمانخان در پنجم رمضان سال 1305 هجری قمری در چاپخانهی سرکاری کابل چاپ شده) ویرایش گردیده و در بخش قصاید و غزلیات؛ مثنویها؛ مخمس و ترجیعبند؛ رباعیات و دوبیتیها؛ و قطعات و شکواییهها تنظیم شده است.