اعتراف من
داستانهای روسی - قرن 19م.
نوشتار حاضر از دو بخش، یادداشتهای ماکسیسم گورکی" و متن "اعتراف من" تشکیل شده است. بخش اول، یعنی یادداشتهای ماکسیم گورکی به خاطرات کوتاه و مشترک بین وی و تولستوی و بیشتر با موضوع مسائل دینی و بحث بر سر واقعیت اندیشههای دینی و کلیسا اختصاص یافته است. تولستوی از سال 1881 به بررسی و اندیشه دربارهی دین پرداخت. به صومعهها و کلیساهای بسیاری سفر کرد و با روحانیون و بزرگان مسیحی بحث و گفتوگوهای فروانی انجام داد. این بحثها همگی سبب شد که تولستوی از بسیاری جنبههای مذهب ارتدوکسی به انتقاد بپردازد. و در این راه حتی بار دیگر انجیل را به زبان روسی ترجمه کند. بازتاب اندیشهها و مطالعات تولستوی در این زمینه در کتاب "اعتراف من" به نمایش درآمده است. به نظر تولستوی هدف اصلی دین مسیحیت عشق و محبت به دیگر انسانها بود، ولی کلیساهای روسیه در آن زمان تنها به جانبداری از جنگ، خونریزی و قدرت میپرداختند. کتاب حاضر، گوشهای از زندگی واقعی تولستوی است که بلافاصله پس از انتشار توقیف شد و حتی یادداشتی که نویسنده به آخر کتاب افزود، سبب نگردید تا به آن اجازهی انتشار در روسیه داده میشود. این نوشته صادقانهترین پرسشها در باب مفهوم زندگی و هستی است و در نهایت گوشهای از اندیشههای فلسفی و دینی حاکم بر روشنفکران اروپایی در پایان سدهی نوزدهم را نشان میدهد و البته نگاهی دقیق و انتقادی به مسیحیت و به ویژه مذهب ارتدوکس دارد.