اخلاق در اقتصاد با تاکید بر نظریات شهید صدر
اخلاق اسلامی / اسلام و اقتصاد / صدر، سیدمحمدباقر، 1931 - 1979م. - نظریه درباره اقتصاد
علم اقتصاد تا قبل از دورةرنسانس (1453م.) به عنوان یک تفکر غالب، شامل آموزههای ارسطو، کلیسا و سایر ادیان میشد. این آموزهها متأثر از علم اخلاق بود و شاهد تاریخی آن «آدم اسمیت» ـ اقتصادان اسکاتلندی و استاد کرسی اخلاق دانشگاه گلاسکو میباشد. اما به مرور زمان و به صورت رسمی در سال 1932م. «لینونل رابینز»، اقتصاددان انگلیسی، برای نخستین بار با تمایز میان ارزش و واقعیت تلاش کرد تا از تأثیر اخلاق بر اقتصاد بکاهد و از این رو «اقتصاد هنجاری» و «اقتصاد اثباتی» را مطرح کرد. در این میان، شهید «محمدباقر صدر (ره)»، به عنوان یک مجتهد علوم حوزوی که در مکتب اسلام پرورش یافته است و از این نظر که در روششناسی نظام اقتصاد اسلامی کاملترین مطالعات را داشته، مفهوم عدالت را که ترکیب بهینهای از سه فضیلت اصلی اخلاق؛ یعنی حکمت، عفت و شجاعت میباشد، حدّ فاصل میان «علم اقتصاد» و «مکتب اقتصادی» معرفی میکند. این مسئله اثبات مینماید که توسعة اقتصادی پایدار بدون تأثیرپذیری از اخلاق دست نیافتنی است. کتاب حاضر تلاش میکند تا با تکیه بر آموزههای وحیانی، فلسفی، عقلی و احادیث و روایات و با بهرهگیری از نظرات شهید صدر، اثبات نماید که توسعة اقتصادی پایدار بدون تأثیرپذیری از اخلاق غیرممکن است. بدین منظور، ضمن بررسی پیشینة تاریخی اخلاق در علم اقتصاد و معرفی مکاتب اقتصادی و نحوة حضور اخلاق در آنها، تأثیر ارزشهای اخلاقی در اقتصاد مطرح و پیشنهادهایی در جهت عملی کردن این حوزة مطالعاتی در اقتصاد ایران ارائه میشود.