علمالنفس اسلامی و بررسی نظرات دانشمندان غرب
علم روانشناسی دارای تاریخچهی طولانی فلسفی و باستانی است و در حقیقت میتوان گفت که آغاز آن، از زمان شناخت بشر به وسیلهی خویش و آشنایی او با کیفیت و حالات رفتاری خویش و محیط و اجزای سازندهی آن است. بدیهی است که این تاریخچه کاملا جنبهی فلسفی داشته و این علم به نام "علم النفس" نامیده میشده است. تاثیر علم النفس در پیشرفت علم روانشناسی تجربی و سایر علوم انسانی قابل انکار نیست. قالب فکری دانشمندان و فلاسفهی یونان باستان، لزوم شناخت انسان و کیفیت زندگی او و توصیف حوادث و رویدادها در محدودهی عوامل و علل مرموز و ماوراء الطبیعه بوده است. به این ترتیب، فلاسفه از زمانهای بسیار قدیم، نیروها و قدرتهای درونی بشر را از طریق تاثیر ارواح تفسیر مینمودند. در مکتب اسلام، موقعیت علم النفس یک موقعیت اساسی و زیربنایی است، زیرا در اسلام، شناخت نفس یعنی روانشناسی و علم النفس، مقدمهی توحید و اعتراف به وجود یکتای الهی است. نوشتار حاضر حاصل تحقیقات و بررسیهایی در زمینهی علم النفس از دیدگاه اسلام است. که از سالهای 75-1370 هجری شمسی به وسیلهی نگارنده در دانشکدهی روانشناسی و تربیتی دانشگاه الزهرا تدریس میشده است. برخی از مطالب کتاب، عبارت است از: اهمیت روانشناسی اسلامی و سیر اجمالی آن در طول تاریخ علوم؛ اهمیت علم النفس در میان علوم و ویژگیهای آن؛ نظرات دانشمندان غرب دربارهی علم النفس؛ و مراتب نفس از دیدگاه حضرت علی (ع).