قاعده لاحرج: تقریرات دروس استاد معظم حاج شیخ محمدجواد فاضل لنکرانی
قاعده لاحرج / فقه - قواعد
کتاب حاضر، مجلد نخست از مجموعهی "سلسله درسهایی از قواعد فقه" است که به بررسی "قاعدهی لاحرج" ـ از قواعد معروف فقهی ـ بر اساس تقریرات "حاج شیخ محمدجواد فاضل لنکرانی" اختصاص دارد و طی آن مطالبی از این دست بازگو گردیده است: منابع و تاریخچهی قاعده، دیدگاه فقهای امامیه نیز فقهای عامه دربارهی قاعدهی لاحرج، مبانی فقهی قاعده، و تنبیهات قاعدهی لاحرج. گفتنی است، از قواعد معروف و مهم فقهی که مورد بحث علما و بزرگان قرار گرفته، "قاعدهی لاحرج" یا "قاعدهی نفی عسر و حرج" است که در تمامی ابواب فقه اعم از عبادات، معاملات و سیاسات جاری میشود و فقهای امامیه و عامه به این قاعده استدلال نمودهاند. بررسی این قاعده فواید زیادی را به دنبال دارد؛ برای مثال: در پرتو این قاعده، روشن میشود که شریعت اسلام، تنگنظر و سختگیر نبوده و احکامش مطابق و موافق فطرت انسانی است. از سوی دیگر، نشان داده میشود که سستی در احکام الهی نیز مردود است. به عبارت دیگر در این قاعده دو مطلب عمده به اثبات میرسد: نخست آن که در دین اسلام احکام حرجی وجود ندارد؛ و دیگر آن که به صرف وجود مشقت و سختی، تعطیلی احکام شرع جایز نیست.