هرمنوتیک، کتاب و سنت (فرآیند تفسیر وحی)
اجتهاد و تقلید / تفسیر / تاویل
موضوع کتاب این است که مفسران وحی اسلامی همیشه براساس پیشفهمها، علایق و انتظارات خود از کتاب و سنت به تفسیر آن پرداختهاند، بدین جهت این کتاب، «هرمنوتیک، کتاب و سنت» نامیده شده است. نویسنده، تلاش میکند تا نشان دهد که تفسیر و اجتهاد عالمان دین اسلام نیز مشمول اصل کلی دانش هرمنوتیک یعنی «استناد تفسیر و فهم متون بر پیشفهمها، علایق و انتظارات مفسر» بوده است و استثنایی هم در کار نیست. در عین حال در مقام تجویز، این کتاب، عالمان دین را بدین نکته دعوت میکند که تنقیح تمامعیار پیشفهمها در هر عصر، شرط اساسی و اصلی هر گونه تفسیر و افتای صحیح دینی است و تکامل دانش دین بدون این بازنگری میّسر نیست. برون شدن جهان اسلام از مشکلات نظری و عملی که تمدن پیچیده امروز برای آن بهوجود آورده، تنها با این بصیرت و توجه ممکن میشود.