خیابان، فضا و قدرت
خیابانها - جنبههای اجتماعی / خیابانها - جنبههای سیاسی / خیابانها در هنر / فضاهای عمومی - جنبههای اجتماعی
خیابان، عنصری مهم در جهان امروز بوده، بهمثابه فضای عمومی، بستری است که تعاملات اجتماعی، سیاسی و جنسیتی در آن شکل میگیرد. به بیان دکتر «آصف بیات»، خیابان در مفهوم فضای عمومی، تنها مکان هندسی برای حرکت جمعی اقشاری است که فاقد جایگاهی نهادی برای بیان نارضایتیشان هستند. بهمنظور توصیف چگونگی تبدیل شدن خیابان به عرصه آگاهانه فعالیتهای سیاسی - اجتماعی، آصف به رابطه «فضا» و «قدرت» اشاره کرده، معتقد است آنچه بستر خیابان را به لحاظ سیاسی برجسته میکند استفاده فعالانه و مشارکتگرایانه از فضاهای عمومی است. عرصه خیابان بهطورمعمول در حوزه قدرت حکومت است؛ چراکه حکومت قواعد و مقررات این عرصه را تنظیم و نظم آن را برقرار میکند و از استفادهکنندگان این فضاهای عمومی انتظار دارد بهشکلی منفعلانه و مطابق با قوانین موضوعهی حکومت در آن رفتار کنند. از اینرو، هر گونه استفاده فعالانه از خیابان، هم کنترل قدرت حاکم و هم گروههای برخوردار از نظم موجود را به چالش میکشد. اندیشمندان و علاقهمندان این حوزه در سالهای اخیر به مفاهیم استفاده مشارکتجویانه و فعالانه از خیابان در نظم شهری توجه بیشتری کردهاند. تقویت این حوزه سبب ارتقای فرهنگ گفتمان حول موضوعاتی از این قبیل و افزایش توان مشارکت شهروندان، زنان و مردان برای زیستی مطلوبتر شده است. این کتاب، تلاشی برای فهم خیابان بهمثابه فضای عمومی و تبیین فضای عمومی بهواسطه «خیابان» است.