تعلیم و تربیت در تمدن اسلامی
نگارنده در کتاب حاضر، نخست به رویکردهای پدید آمده دربارة تعلیم و تربیت در تاریخ اسلام اشاره کرده و سپس نحوة پیدایش مکاتب مختلف در این زمینه در رویکرد مبتنی به کتاب و سنت، صوفیانه، فلسفی و اجتماعی) و اساسا شروع نظریهپردزای مسلمانان دربارة تعلیم و تربیت را وامیکاود. سپس با بیان مقدمهای دربارة اهمیت علم و علمآموزی در اسلام، آموزش ابتدایی و آموزش عالی و استادان و شاگردان در نظام تعلیمی و تربیتی مسلمانان را بررسی میکند. آنگاه، موضوعات درسی، شامل صرف و نحو، ریاضیات، بلاغت، علوم قرآنی، فقه و اصول، فلسفه، تصوف، عرفان و پزشکی، را مطرح و در پایان روشهای تعلیم و تعلم در سنت اسلامی را ارزیابی میکند. این روش عمدتا از این قرار بودهاند: سماع، املا، قرائت و مکاتبه، که باید مباحثه و مناظره را نیز ذکر کرد. شکل دایرهالمعارفی کتاب حاضر، پیشتر در دانشنامة جهان اسلام (ج 7، تهران، 1382) به چاپ رسیده است.