روشنفکران دینی و دینداران روشنفکر (خاستگاه نظری)
هرچند بر اثر برخورد دو نظام سنت اسلامی و غربی و تاثیر آن در ظهور اندیشههای امتزاجی و ترکیبی در میان متفکران معاصر ایران، نمیتوان به دنبال اندیشههای ناب و خالص در هریک از جریانات فکری متعلق به سنت اسلامی و سنت غربی بود، اما دوری و نزدیکی اندیشمندان به هریک از سنتها میتواند معیاری برای ارزیابی و تحلیل اندیشهها و افکار آنها باشد. نویسندهی این کتاب بر اساس چنین رویکردی به دنبال تبیین خاستگاه نظری روشنفکران دینی و دینداران روشنفکر است. بر این اساس روشنفکران دینی با تاثیرپذیری از نظام سنتی غرب، اعتقاد دارند که میان ما و دنیای درون فاصلهای است و تقید به دین سنتی و زندگی در دنیای جدید، ناممکن است و دستاوردهای این دنیا را نمیتوان نادیده انگاشت، پس در پی تلفیق سنت دینی با ارزشهای مدرن هستند. اما دینداران روشنفکر، اندیشمندانی هستند که از بستر دین برآمده و با آن دمساز شده، مبانی فکری و عقیدتی خویش را از خرمن معارف دینی برداشت کردهاند. در ضمن دغدغههای سوالات جدید نیز دارند و از طرف دیگر دین را جوهری جاوید و فراتاریخی و جغرافیایی میدانند به همین دلیل در صددند تا پدیدههای اجتماعی نوین را بر مبنایی کاملا دینی تفسیر کنند.