قرن روشنفکران 1898 - 1998
روشنفکران / روشنفکران - فرانسه
نویسنده کتاب، قرن بیستم را "قرن روشنفکران "میخواند و دراین نوشتار "کشمکشها و برخوردهایی "را توصیف میکند که در طول یک قرن میان روشنفکران ـ از یک سو با خودشان و از سوی دیگر در رویارویی با مسائل روز ـ درگرفته است .او در کتاب از روشنفکرانی همچون امیل زولا، موریس بارس، آندره ژید، شارل موراس، لوئی آراگون، ریمون ارون، ژان پل سارتر، آندره مالرو، آلبرکامو، رومن رولان و میشل فوکو یاد میکند که فقط به نوشتن یا اندیشیدن بسنده نکردند، بلکه وارد میدان عمل شدند، "تعهد "اختیار کردند، در همه مبارزات اجتماعی و در تمام گردبادهای سیاسی حضور فعال یافتند و نامآوری و استعداد خود را در خدمت آرمانهایی گذاشتند که "درست "و "عادلانه "میدانستند و با حضور در صحنههای اجتماعی، عنوان "روشنفکر "یافتند .نویسنده برای شرح این مبارزات سه نام را به مثابه "سمبل " و مظهر برگزیده و سالهای قرن را براساس آن به "سالهای بارس"، "سالهای ژید " و "سالهای سارتر "تقسیم کرده است" .سالهای بارس "ـ بخش اول ـ را میتوان سالهای پیدایش و رواج تدریجی لفظ "روشنفکر "دانست .نگارنده در این بخش از نویسندگان، هنرمندان و دانشگاهیانی سخن میگوید که آنان از کاپیتان دریفوس ـ که به نظر آنها در پی یک اشتباه قضایی، فردی بیگناه، محکوم، تبعید و زندانی شده بود ـ حمایت گسترده نمودند .از دیگر وقایع عمده این سالها عبارتاند از : بنیانگذاری حزب سوسیالیست فرانسه و تاسیس روزنامه اومانیته به وسیله ژان ژورس، تسلط روشنفکران بر حزب سوسیالیست، پیدایش جنبش دست راست افراطی "اکسیون فرانسز"، تاسیس ماهنامه جدید فرانسه (NRF)به وسیله آندره ژید و سرپرستی گاستون گالیمار، و انتشار کتاب آتش به قلم هانری باربوس، برنده جایزه گنکور . "سالهای ژید "ـ بخش دوم ـ تحولات جهان، به ویژه اروپای پس از جنگ جهانی اول تا جنگ دوم جهانی را در برمیگیرد و نگارنده نقش و حضور روشنفکران در این مقطع زمانی را ارزیابی میکند .رویآوری روشنفکران به صلح و انقلاب و تاکید آنان به تعهد نسبت به آزادی و دموکراسی مفاهیم اساسی روشنفکری این عصر را تشکیل میدهند . برخورد روشنفکران با پدیدههایی همچون انقلاب لنین در مسکو، هیتلر در آلمان، موسولینی در ایتالیا، کیش وطن، ناسیونالیسم، کیش پرولتاریا، دموکراسی و آزادی بهزعم نگارنده مسائلی هستند که انشعاب و افتراق میان روشنفکران را سبب شده است .سومین بخش کتاب ـ "سالهای سارتر "ـ با جنگ دوم جهانی، اشغال فرانسه، تشکیل دولت "ویشی "آغاز میشود و تا سال 1980ادامه مییابد .مقولاتی چون آزادی فرانسه، جنگ سرد، جنبشهای آزادیخواهانه در سراسر جهان از مهمترین عناصر این دوره به شمار میآیند .در پایان کتاب "برخی از تاریخها و آثار مهم قرن روشنفکران "و "اسامی اشخاص "آمده است .